قواعد شهرسازی شهرداری تهران
از منظر شهرداری تهران، برای اینکه جمعیت انبوه ساکن پایتخت در رفاه و آسایش زندگی کنند، باید تک تک اجزای پیکره شهری مانند شبکه معابر، فضاهای آموزشی، فضاهای درمانی، فضاهای تفریحی و گردشی، پارک‌ها و فضای سبز، تاسیسات و تجهیزات شهری، فضاهای کار و سکونت و نظایر آن، زنده و پویا، به اندازه و متناسب با جمعیت شهر باشد. شورای اسلامی شهر تهران نیز، پس از بررسی در كمیسیون‌های مربوطه، سرانجام در فروردین‌ماه ١٣٩٠، طرح تفصیلی یكپارچه شهر تهران را تأیید و تصویب کرد که نهایتاً در اسفندماه ١٣٩٠، در كمیسیون ماده 5 شهر تهران، به تصویب رسید و در اردیبهشت‌ماه ١٣٩١، به تایید شورای‌عالی شهرسازی و معماری ایران رسید. با اجرای طرح تفصیلی یكپارچه شهر تهران و اعمال ضوابط و مقررات آن، موجبات هدایت و كنترل تحولات كالبدی شهر، ساماندهی فضاهای شهری و دستیابی توأمان به حقوق عمومی و خصوصی در سطح شهر با تلفیق مناسب آن در پیشبرد مدیریت توسعه و عمران شهری در راستای اسناد بالادستی میسر میشود. بدین منظور، هر گونه ساختوساز باید تابع طرح تفصیلی یکپارچه شهر تهران باشد، به طوری که:
۱- حد نصاب تفکیک قطعات مسکونی و غیرمسکونی را تعریف و مشخص کند.
۲- برای احداث بنا، میزان سطح اشغال بنا مشخص باشد و مورد تایید شهرداری قرار گیرد.
۳- برای احداث بنا، تعداد طبقات مجاز ساختمان‌سازی معین و جوازهای مربوطه کسب شده باشد.
در این بین، برای اینکه ساخت‌وسازهای شهری به ویژه توسط انبوه‌سازان طرح‌های کلی توسعه شهری را مورد توجه قرار دهند و در راستای طرح تفصیلی یکپارچه شهر تهران حرکت کنند، دو قانون زیر در ساختوساز شهری اهمیت ویژه‌ای دارند:
کمیسیون ماده ۱۰۰ قانون شهرداریها
مالکان اراضی و املاک واقع در محدوده شهر یا حریم آن باید قبل از هر اقدام عمرانی یا تفکیک اراضی و شروع ساختمان از شهرداری پروانه اخذ کنند. شهرداری می‌تواند از عملیات ساختمانی ساختمان¬های بدون پروانه یا مخالف مفاد پروانه، وفق کمیسیون ماده ۱۰۰ قانون شهرداریها، به وسیله ماموران خود اعم از آن كه ساختمان در زمین محصور یا غیر محصور واقع باشد، جلوگیری کند. این ماده ۱۱ تبصره نیز دارد.
کمیسیون ماده ۵ قانون شهرداریها
طبق ماده ۵ قانون شهرداریها، بررسی و تصویب طرح‌های تفصیلی شهری و تغییرات آنها در هر استان یا فرمانداری کل آن حوزه انجام می‌پذیرد. به طور خلاصه وظیفه کمیسیون ماده ۵، اصلاح و تصویب طرح‌های تفصیلی جامع شهری است و هر گونه تغییر کاربری اراضی شهری (اعم از فضای سبز، مسکونی، خدماتی، تجاری و غیره) باید وفق این ماده صورت گیرد.
با علم به مقررات مذکور، برای اینکه، متقاضیان هرگونه ساختوساز بتوانند در چارچوب قوانین حاکم بر شهرسازی فعالیت کنند و ناخواسته از دایره مقررات عدول نکنند، بدون نیاز حضوری در مراکز شهرداریها می‌توانند از طریق سامانه «تهران من» هرگونه خدمات ملکی و ساختوساز را از مرحله دریافت پروانه تا پایان کار دریافت کنند.
سامانه «تهران من»
بدین ترتیب، شهروندان با ورود به سامانه «تهران من» (لینک به آدرس my.tehran.ir) می‌توانند در قسمت «خدمات ملک و شهرسازی» ملک مورد نظر خود را با وارد کردن شناسه ملک یا شماره پرونده شهرسازی و یا با ارائه نشانی دقیق روی نقشه پیدا کنند و آن را به حساب شهروندی خود اضافه کنند. کاربران با استفاده از داده‌هایی نظیر کد پستی، جهت ساختمان، متراژ و طبقه می‌توانند واحد مورد نظر خود را نیز به طور دقیق مشخص و پیدا کنند.
پس از افزودن املاک به حساب شهروندی، کاربران به صورت خودکار از تمامی عوارض شهرداری مرتبط با ملک مورد نظر مثل عوارض نوسازی و پسماند آگاه می‌شوند و امکان پرداخت آنلاین آنها را نیز در اختیار دارند. همچنین می‌توانند سایر قبوض خدماتی همچون قبض آب، برق، گاز و تلفن را هم به اطلاعات ملک خود اضافه و پرداخت کنند و در صورت صدور قبضی جدید از آن اطلاع پیدا کنند.
شهروندان با مراجعه به سامانه تهران من می‌توانند به ویژه برای درخواست گواهی پایان کار آپارتمانی از این امکان استفاده کنند و بنابراین نیازی به مراجعه به شهرداری‌های مناطق ۲۲ گانه و یا دفاتر خدمات الکترونیک، نیست. همچنین چاپ کلیه فرم‌های اعلام عوارض (انواع پروانه و گواهی ساختمانی) به صورت اتوماتیک در این سامانه امکان‌پذیر است.
از سوی دیگر، برای اطلاع از عدم مغایرت ساختوساز خود با طرح تفصیلی جدید شهر تهران، شهروندان می‌توانند از طریق لینک استعلام طرح تفصیلی به «کارتابل شهروندی شهرسازی» (لینک به آدرس myservices.tehran.ir) در سامانه طرح تفصیلی جدید شهر تهران دسترسی پیدا کنند.